جلسه اول - تاریخ: 1395/2/26 دانلود فایل بخش اول 50 دقیقه مباحث مطرح شده: مقدمه ی بحث، تاثیر و نحوه ی روبرو شدن با فشار های روانی. دانلود فایل بخش دوم 32 دقیقه مباحث مطرح شده: تقسیم بندی رویداد های تنش زا در زندگی و ویژگی هایی که می تواند ایجاد کننده ی رویدادهای تنش زا باشد.
جلسه دوم - تاریخ: 1395/3/09 دانلود فایل بخش اول 42 دقیقه مباحث مطرح شده: مرور مباحث جلسه ی گذشته، مثال هایی برای هرکدام از ویژگی های یک رویداد تنش زا. توضیحی پیرامون احساس سرخوردگی. در مقابل مشکلات باید ابتدا آن را بپذیریم و بعد برای حل آن اقدام نموده و پیگیر به انجام رسیدن اقدامات باشیم. دانلود فایل بخش دوم دقیقه مباحث مطرح شده: طبق تعریف برخی روانشناسان آدمی هر تغییری را که مستلزم سازگاری های متعدد باشد به صورت تنش زا می بیند. تنش ها می توانند منفی باشند مثل از دست دادن یک عزیز و یا مثبت باشد مثل ازدواج . در نوع دیگری از دسته بندی می توانند تنش بیرونی باشند مثل دخالت های خانواده ی همسر در زندگی فرد و یا تنش درونی باشند مثل تصمیم ماندن در خانه و رسیدگی به فرزندان در برابر ادامه ی تحصیل. به هر حال پویایی یک خانواده سالم نیازمند آن است که فرآیندهای درونی مثل تعارض های حل نشده ی هشیار یا ناهشیار نیز به عنوان یک عامل فشار روانی مورد توجه باشند.
جلسه سوم - تاریخ: 1395/3/16 دانلود فایل بخش اول 42 دقیقه مباحث مطرح شده: تعارض درونی در واقع انتخاب بین دو هدف خواستنی می باشد. کشف تعارض درونی گام اول حرکت است و سخت ترین تعارض ها در مقامِ یافتن راه حل، با عناوین زیر دسته بندی می شوند: استقلال در برابر وابستگی - دگرگرایی در برابر گوشه گیری - همکاری در برابر رقابت - ابراز تکانه در برابر ضوابط اخلاقی. دانلود فایل بخش دوم دقیقه مباحث مطرح شده: واکنش های روانشناختی به فشار روانی بسیار گسترده هستند؛ از شعف فراوان تا اضطراب و خشم و ناامیدی. در این جلسه به واکنش اول یعنی خشم و پرخاشگری پرداخته شده است. همچنین بحثی با عنوان گوش دادن فعال، موانع و مهارت ها مطرح می شود. می دانیم گوش دادن واقعی به همسر کار سختی است و اغلب ایشان در هنگام گوش دادن یا حواسشان پرت می شود یا به دنبال پاسخ مناسب هستند یا ...! در این جلسه با مطرح کردن اولین مانع گوش فعال بودن یعنی ذهن خوانی به استقبال طرح موارد بعدی در جلسات آینده می روند!
جلسه چهارم - تاریخ: 1395/3/23 دانلود فایل بخش اول دقیقه مباحث مطرح شده: اضطراب که یکی از واکنش های روانشناختی به فشار روانی می باشد در این جلسه با ابعاد مختلفش بررسی می شود. معرفی علائم عمومی اضطراب، علائم فیزیولوژیک، علائم جسمی مشخص و ... کمک می کند فرد بر حد و اندازه ی چیرگی اضطراب در خود آگاه شود و برای درمان آن از منابع درونی خود و حمایت گری محیط اطراف یاری بگیرد. خانواده ی پویا راه های مقابله با استرس را می داند و به راحتی به این چالش مبتلا نمی شود. دانلود فایل بخش دوم دقیقه مباحث مطرح شده:
جلسه پنجم - تاریخ: 1395/3/30 دانلود فایل 88 دقیقه مباحث مطرح شده: معرفی اختلال استرس پس از حادثه و علائم آن. این اختلال اضطراب زا می تواند منجر به بیماری شود و راهکار آن کمک به فرد با آموزش و یا حتی تجویز داروست . بررسی افسردگی که رایج ترین اختلال رفتاری است و گستره ی آن از یک غم ساده تا بستری شدن در بیمارستان را شامل می شود. آنچه برای درمان افسردگی لازم است در گام شناختی، بهبود تفکر بیمار است، زیرا توانایی مدیریت افکار موجب مدیریت خوب رفتارها و هیجانات می گردد.
جلسه ششم - تاریخ: 1395/4/6 دانلود فایل بخش اول 48 دقیقه مباحث مطرح شده: در معرفی کارکردهای درمانی در افسردگی جدی ترین کاری که انجام می دهیم در حیطه فکر است. برای ایجاد لذت از زندگی و داشتنی های خود ابتدا باید بر روی فکر هایی کار کنیم که برای ما کمتر خوشایند است و به این طریق است که می توانیم احساسات خود را مدریت کنیم. افکاری که موجب می شود بستر افسردگی محیا تر شود را به مثلثی تعبیر می کنیم که یک ضلع آن را این فکر که من ناکارامد یا من بد هستم تشکیل می دهد، ضلع دیگر آن را این مطلب که روزگار بد است (که البته این اندیشه به افراد هم تعمیم پیدا می کند) و ضلع سوم را این موضوع که من آینده ای مبهم دارم تشکیل می دهد. فرآیند این سه تفکر همگام با یک دیگر و یا حتی یکی از آنها احساس خمودگی و عدم شادابی را در فرد فراهم می آورد. دانلود فایل بخش دوم 30 دقیقه مباحث مطرح شده: مهارت گوش دادن فعال از جمله بحث هایی است که برای همه ی خانواده ها مفید است و نتیجه آن ایجاد صمیمیت و همدلی بیشتر، احترام متقابل، کاهش استرس و ... است. اما موانع زیادی برای این مهارت شناخته شده اند از جمله یازده موردی که در این جلسه به تفصیل راجع به آنها صحبت می شود. کسب مهارت گوش فعال نیاز به زمان دارد و مقدمه ی آن تشخیص مهمترین موانعی است که در شخص موجب ناتوانی در شنیدن صحبت های اطرافیان می گردد.
جلسه هفتم - تاریخ: 1395/4/11 دانلود فایل 102 دقیقه مباحث مطرح شده: ابتدا به اهمیت برنامه ریزی و تاثیر مستقیم آن بر سطح کیفیت و فعالیت افراد و تاثیر به سزای آن بر شادابی آنان پرداخته شده است. با این توجه، از این که کنترل مسائل در دستانمان است احساس لذت، تسلط و کفایت می کنیم. برای داشتن برنامه ریزی مطلوب و قابل اجرا چندین گام عملی طراحی شده است. گام اول: خودپایی و یا ارزیابی خود گام دوم: پیش بینی برنامه ریزی گام سوم : آنچه را عملا انجام می دهیم ثبت کنیم گام چهارم : ارزیابی در ادامه به تحلیل و بحث درباره گذران اوقات فراغت و ایجاد فضاهای خلاقانه ی تربیتی، علمی و فرهنگی پرداخته شده است.
جلسه هشتم - تاریخ: 1395/4/13 دانلود فایل بخش اول 44 دقیقه مباحث مطرح شده: افکاری که بیشتر باعث انفعال و احساس خمودگی در فرد می شوند افکاری هستند که معمولا بار مثبتی ندارند. پذیرفتن انفعال و عدم ایستادگی در برابر این نوع کسالتها باعث افزایش آن می شود. نخستین قدمی که می توانیم در برابر این افکار و کارهای عقب مانده برداریم استفاده از روش بارش افکار و لیست کردن کارها بدون داشتن اولویت و قدم بعدی اولویت بخشیدن به آنها و پس از این قسمت تعقیب ذهنی و نوشتن مشکلات احتمالی و فکر کردن به موقعیت هایی است که ممکن است پیش بیاید. مشکلاتی که باعث می شود که ما نتوانیم برنامه ای مناسب و منظم را به جلو ببریم احساس عدم توانایی در انجام دادن کار و احساس عدم قابلیت انعطاف پذیری در برنامه هاست. در برنامه ای که طراحی می شود باید از قبل بپذیریم که گاهی ممکن است برنامه هایمان به درستی پیش نرود. سعی کنیم طراحی برنامه ها براساس کیفیت باشد نه کمیت. دانلود فایل بخش دوم 36 دقیقه مباحث مطرح شده: برنامه هایی جالب، متنوع و مفرح برای اوقات فراغت خانواده ها، لازم و ضروری است. در انتخاب این مجموعه از اوقات فراغت کوشش شده، برنامه های انتخابی دارای شرایطی متعادل (در ارتباط با جنسیت) باشد تا در فضای ذهنی فرزندان نسبت به جنسیت خود احساس نا مطلوبی ایجاد نشود. انتخابهای ما نباید به گونه ای باشد که به فرزندانمان القا شود که حیا و حجاب مانع شادی آنها است و یا حتی نوع جنسیت آنان است که باعث می شود در اولویت برنامه ها نباشند و به نوعی احساس کنند که جنس دوم هستند. از پایه های دینی و هویت جنسی موفق آن است که هر کس از هویت مردانه و یا زنانه ی خود راضی باشد. از انتخاب های گفته شده می توان به انتخاب هایی چون رفتن به شهر بازی ها ، اجرای برخی مهارتهای تولیدی به صورت دسته جمعی ( باغبانی، برخی کارهای با چوب، تعمیر وسایل)، مشاعره و شعر خوانی یاد کرد.
جلسه نهم - تاریخ: 1395/4/27 دانلود فایل بخش اول 43 دقیقه مباحث مطرح شده: در راستای پویایی خانواده بر آن شدیم تا به همراه سعی و عمل کفایت و شادابی را در زندگی ارتقاء بخشیم و با طراحی برنامه ای منظم و یافتن مزایای این برنامه ریزی، تلاش کنیم تا به همراه صبری فعالانه میزان موفقیت را بیشتر نمائیم. پیشنهاد شد تا در ابتدای کار از برنامه هایی استفاده شود که احساس موفقیت را در ما بیشتر می کنند که در نتیجه آن احساس کفایت بهتری حاصل شود. در این روند مطلوب گاهی با افکاری منفی رو به رو هستیم که بسیار در ذهن ما مرور می شود. در این قسمت ما باید افکار را به چالش کشیده و بر آنها غلبه پیدا کنیم. یکی از ویژگی های فکرهای منفی آن است که به صورت خود آیند و غیر قابل کنترل هستند. کسانی که دارای ریشه ای از افکار منفی هستند یا افکار منفی در آنان پر رنگ تر شده معمولا دارای سه ویژگی هستند که به این سه مورد در طول بحث اشاره می شود. دانلود فایل بخش دوم 31 دقیقه مباحث مطرح شده: آگاه شدن نسبت به افکار منفی و اطلاع یافتن از میزان هیجانی که یک فکر وارد می کند و موقعیت و زمان ایجاد فکر، راهبردهایی عملی است که در درمان افسردگی به آن پرداخته می شود . پس از گذر از قسمت افسردگی به موانع گوش دادن فعال مپرداخته می شود، مانند: ذهن خوانی ،انتخاب گزینشی، قضاوت، مشاجره ، رویا پردازی آسیب رسان ترین قسمت فرایند از موانع گوش فعال قسمتی است که اصل ارتباط را با اطرافیانمان مختل می کند و ایجاد هر گونه تاثیر پذیری را به شدت کاهش می دهد. اگر بخواهیم برای یک فضای مطلوب و دو جانبه تلاش کنیم مهارتهای گوش فعال بسیار کمک کننده مانند: نقل بیان، شفاف سازی، زبان بدن، پس خوراند.
جلسه دهم - تاریخ: 1395/5/3 دانلود فایل 76 دقیقه مباحث مطرح شده: در بیان امیرالمؤمنین علی علیه السلام لذتِ بدون چهار چوب و هدف بستریست که ما را به تباهی کشانده و باعث غفلت می شود. بنا بر این توجه به احساس لذت برای ایجاد کفایت بیشتر در زندگی نباید به صورتی باشد که نظام زندگی را تحت شعاع قرار داده و تبدیل به سیره ای دائمی شود. پرخاشگری تحت عنوان رفتارهایی توام با حمله تلقی می شود که در بر گیرنده ی هر گونه عملی است که در آن قصد آسیب جسمانی و یا هر گونه رفتار مخرب و تنبیهی نسبت به افراد و یا اشیاء باشد. از نمونه های پرخاشگری می توان به پرخاشگری کلامی یا غیر کلامی، پرخاشگری فعال در مقابل پرخاشگری منفعل و پرخاشگری فرا فعال در مقابل پرخاشگری واکنشی و دفاعی اشاره نمود. دانلود فایل PDF
جلسه یازدهم - تاریخ: 1395/5/10 دانلود فایل بخش اول 24 دقیقه مباحث مطرح شده: برای اینکه بتوانیم با آرامش بر آراستگی ذهنی خانواده بیفزاییم باید ابتدا درکی مناسب از رویدادهای فعال ساز و شناخت افکاری داشته باشیم که مواج گونه بر ذهن ما هجوم می آورند. فراوانی این افکار به صورتی است که ما را در حالت روانی خاصی قرار می دهند که اصطلاحا به آن اختلال شناخت گفته می شود. اگر بخواهیم چگونگی ایجاد اختلال شناخت را توضیح دهیم باید از بر انگیختگی هیجانی به عنوان عامل اول و در مرحله ی دوم افکاری که در مواجهه با محرکهای تنش زا در ذهن می گذرد ( به طور مثال ورود هم زمان این فکر که اگر این طور برخورد کنم دیگران چه می گویند به همراه این فکر که مادرم گفته بودند وقتی آن جا میروی مواظب باش به همراه این فکر که یک خواب هم دیده بودم) را مورد برسی قراردهیم. نحوه ی مدریت این اختلال به صورتی ساده و کمی پرداختن به گوناگونی آن از گزاره هایی است که در این جلسه مورد توجه قرار گرفته است. دانلود فایل بخش دوم 48 دقیقه مباحث مطرح شده: سیستم مغزی انسان حاوی مدارهایی از پیش ساخته شده است. این مدارها از الگوهایی تشکیل شده اند که به تدریج فرد آنها را در ذهن خود ساخته و پرورانده است. در زمانی که فرد دچار بحران شده و وارد مرحله ی آسیب شناختی می شود ذهن از الگو های پیش ساخته و ملموس پیروی می کند . در پژوهشهای علمی این بحث به میان آمده است که اگر فردی در معرض تنشهای غیر پیاپی باشد ثمراتی دارد، که یکی از آنها پر طاقتی جسمی و روحی است. دانلود فایل بخش سوم 12 دقیقه مباحث مطرح شده: فرا گیری معلوماتی تحت عنوان مدریت خشم می تواند بسیار کاربردی باشد اما اگر بخواهیم به صورت ریشه ای و با استفاده از کلام امام صادق علیه السلام به این مساله بپردازیم شایسته است سه مطلب را مد نظر قرار دهیم: 1. کبر خود بزرگ بینی 2. تجبر: مقامی عظیم برای خود قائل شدن 3. محقره الناس: حقیر دانستن مردم
جلسه دوازدهم - تاریخ: 1395/5/17 دانلود فایل بخش اول 17 دقیقه مباحث مطرح شده: فشارهای روانی بر کاهش سلامت فرد تاثیر مستقیم دارند و از آن جا که در شرایط پرفشار مراقبت از خود کمتر می شود روند کاهش سلامتی نیز سرعت می گیرد. از جلسات قبل آموخته بودیم که فشار روانی اگر پیش بینی پذیر و مهار پذیر باشد بهتر می توان آن را مدیریت کرد. تحقیقات نیز نشان می دهند کسانی که با چنین دیدگاهی با فشار روانی روبرو می شوند از سلامت بیشتری برخوردار خواهند بود. نگاه خوشبینانه نسبت به حل مشکل و احساس های مثبت نسبت به مهار آینده موجب کاهش عوارض و اثرات فشار های روانی می شوند. دانلود فایل بخش دوم 53 دقیقه مباحث مطرح شده: فرایند کوشش شخص برای حل و فصل شرایط تنش زا را مقابله با تنش می گویند که جزء تدابیر هشیار محسوب می شود. روش اول که مقابله ی مسئله محور است خود چهار مرحله دارد و در آن توجه شخص به خود موقعیت معطوف می گردد اما در روش دوم که هیجان محور است باید با هیجانات و احساسات ناشی از تنش مقابله کنیم. اینجا روش های رفتاری مثل ورزش، استفاده از دارو و همچنین روش های شناختی مثل فکر نکردن به موضوع، ارزیابی مجدد موقعیت هم مفید است. دانلود فایل بخش سوم 18 دقیقه مباحث مطرح شده: در هنگام نا خوشنودی هایی که در طول زندگی برای هر فردی ممکن است ایجاد شود به انواع واکنشهایی بر می خوریم که افراد انتخاب می کنند. آمارها نشان می دهند انسانهایی که در حل مساله ای به تنگ آمده اند اکثرا راه انفعال را در پیش می گیرند وبعضا دچار نشخوار ذهنی می شوند. نشخوار ذهنی به فکر واندیشه ای افراطی در باب احوال بدِ خویش و نگرانی دائمی درباره پیامدهای رویدادهای تنش زا و یا احوال هیجانی خویش و خرابی اوضاع بی هیچ کوشش برای تغییر آن گفته می شود. افرادی که این رویکرد را انتخاب می کنند در این تفکرات غوطه ور می شوند و انرژی ای را که باید صرف پویایی خود و خانواده خویش کنند به مصرف افکار منفی می رسانند.
جلسه سیزدهم - تاریخ: 1395/5/24 دانلود فایل بخش اول مباحث مطرح شده: راه درمانِ بخش قابل توجهی از افسردگی ها و اضطراب ها، در مراجعه ی پزشکی نیست و ریشه در اتفاقات جسمانی ندارد. ما برای انطباق با تنش پیش آمده، از وجود خود انرژی زیادی گذاشته و تنش های مستمر در طول زمان ما را بیمار می کند؛ مثل بیماری های :زخم معده، بیماری قلبی، فشار خون و ... اختلالات روانی فیزیولوژیکی: اختلالاتی هستند که عوامل هیجانی در ایجاد آن ها موثر است. دانلود فایل بخش دوم 31 دقیقه مباحث مطرح شده: تاثیر فشار روانی بر سلامت از نظر عملکردهای جسمانی به اندازه ای است که کارکردهای طبیعی بدن را مختل کرده و گاهی باعث کاهش سیستم ایمنی بدن می شود. در میان این نوع برخوردها تنها ایجاد هیجان مثبت است که می تواند ما را در تنظیم تفکراتمان و در نتیجه ایجاد روحیه ای مثبت و پر توان یاری رساند. به چشم آمدن مسائل مثبت و یافتن آنها یک هنر است که اولین ثمره ی آن احساس توانمندی و شادابی در خود و اطرافیانمان است. به عنوان نمونه اگر به مدت دو هفته اطرافیانمان از ما پیام منفی دریافت نکنند متوجه می شوند که ما تغییر کرده ایم. به طور مثال در هنگام نوشتن املای فرزندمان به آن کلماتی توجه کنیم که درست نوشته و نه آنهایی که غلط نوشته است. دانلود فایل بخش سوم 39 دقیقه مباحث مطرح شده: مقصود از فراهم آوردن جدول در بحث برنامه ریزی، به منزله ی عملکردی نمادین صورت نگرفته است. بلکه به منظور توجه به زمانهای خالی و ایجاد احساس نیاز درونی در فرد نسبت به آن جه در روند زندگی خود به آن احتیاج دارد توصیه می شود. نوع دغدغه های ما در زندگی و میزان توجه به آنها ممکن است باعث بروز کسالتهایی شود، به طور مثال ورم روده را حاصل خشم فرو خورده و یا درون ریزی خشم گفته اند و یا مثلا فشار خون را حاصل قرار گرفتن در یک سیکل پر تنش و پر از تحدید می تحلیل می کنند. در صورتی که فرد دارای کارهای متنوع باشد و برای امور جاری خود خصوصا فرزندان دارای یک گروه حمایت گر مثبت باشد و در مشغله ای که در بیرون از منزل دارد انعطاف و سبکی در کارها وجود داشته باشد، حتمال بهره مند شدنش از آرامش، سلامت و طراوت بالاتر است.
جلسه چهاردهم - تاریخ: 1395/5/31 دانلود فایل بخش اول 38 دقیقه مباحث مطرح شده: در جلسات قبل به چهار مورد از مهارت های گوش دادن فعال پرداختیم و دانستیم که این مهارت موجب رفع بسیاری از سوء تفاهم ها می گردد. در این جلسه مهارت ارتباط دوجانبه معرفی می شود. تحقیقات نشان می دهند خانوادههای موفق با حداقلی از مهارت ها آشنا هستند که توانسته اند مانع تنش ها شوند. از جمله مهمترین این مهارت ها: گوش دادن، ارتباط شفاف، مذاکره و مدیریت مناسب خشم می باشد. زندگی ها همواره دارای خوبی هایی هستند که باید آنها را به نقطه اوج نزدیک کنیم. دانلود فایل بخش دوم 47 دقیقه مباحث مطرح شده: مکانیسم دفاعی که شامل تدابیر ناهوشیار آدمی برای حل و فصل هیجان های منفی می باشد و ابتدا توسط فروید مطرح شده در گذشته مهمترین رویکرد در فشارهای روانی معرفی می شد؛ اما آیا این مکانیسم همواره مشکل آفرین می شود؟ پاسخ این پرسش در این جلسه ارائه می گردد و در کنار آن به سه مورد از مهمترین واکنش های دفاعی یعنی واپس رانی، دلیل تراشی و واکنش وارونه پرداخته می شود.
جلسه پانزدهم - تاریخ: 1395/6/7 دانلود فایل بخش اول 36 دقیقه مباحث مطرح شده: نمونه های دیگری از مکانیسم دفاعی مثل فرافکنی، فلسفه بافی، انکار و جابجاسازی با توضیحاتی مبسوط بیان می شوند و قرار گرفتن هر یک از آنها در بستر درست یا بستر آسیب زا بررسی می شود. دانلود فایل بخش دوم 51 دقیقه مباحث مطرح شده: نکاتی در حل و فصل فشارهای روانی قابل توجه هستند از جمله برخورداری از حمایت و جلب توجه عاطفی دیگران، تحمل فشار ها به صورت جمعی، خانوادگی یا اجتماعی و همچنین کاستن از خواسته ها و تقاضاهای بی مورد در خلال فشار روانی. رعایت این نکات فشار حاصل از معضلات روانی را به اندازه ی قابل توجهی کاهش می دهد. در پایان با توجه به این حقیقت که تاب آوری یک پدیده ی ذاتی نیست بلکه با تمرین، آموزش و یادگیری حاصل می شود، به ویژگیهای بارزِ تاب آوران پرداخته می شود.