تاریخ روانشناسی نوین شولتز و شولتز نشر دوران ترجمه سیف و همکاران چاپ اول، ویرایش6 - تک جلدی، 1378 627 صفحه پایان مطالعه در تاریخ 1381/8/21 کتاب به لحاظ مطالعاتِ دانشگاه بسیار عالی و پر مطلب است. تا به اکنون بارها به این کتاب رجوع نموده و برخی قسمت های آن را مرور نموده ام. البته روشن است که در برخی موارد ترویج برخی ایده های خطا و آزماشهای غیر انسانی و البته گاهی آشکار سازی ریشه های برخی تئوری ها که اثراتی از زندگی شخصی تئوری پردازان است را نیز در بر دارد. قابل انکار نیست که مطالعه ی کتاب های ترجمه شده بدون دانش های اعتقادی، اخلاقی و فرهنگی نگرشهای مخاطب را تغییر می دهد. تا جایی که یکی از ناشران پر تلاش در ابتدای کتابهای تربیتی خود نوشته است: «باید توجه داشت که منابع خارجی در نوع نگاه و دستورالعملهای تربیتی مغایرتهایی با فرهنگ خانوادگی و اجتماعی ما دارند که طبعا خواننده ی متعهد به اخلاق و فرهنگ جامعه ی ایرانی به این امر واقف و برخوردی هوشمندانه خواهد داشت». اما واقعاً با این فرضِ هوشمندی در سیلِ کتابهای ترجمه شده، آن هم برای دانشجویانی که در بهترین فرضیات کتابهای اصلی و اجباری دانشگاه را می خوانند و در بقیه ی اوقات مشغله های دیگری (!!) دارند، چیزی را حل نمی کند. ما خیلی نمی دانیم! خیلی! ... دانش آموزان ما و دانشجویان ما خیلی نمی دانند! جوانان ما خیلی نمی دانند! ... حاشیه های زندگی متنِ زندگی ما شده و متن ها به حاشیه رفته است! به یاد می آورم خانمی را که شوهرش تلاشهایی (چه بسا اندک) در امور فرهنگی و تربیتی داشت اما سالها زندگی شان به خاطر توقعات همسری که باید محبت و عاطفه اش زندگی را با نشاط سازد دچار تنش می شد! سالها شوهرش را به خاطر عدم تغییر در فرشهایی که در بسته ی جهازش آورده بود ملامت می کرد! خواندن ها و نوشتن های شوهرش را به نیشخند می گرفت و او را به خاطر عدم بهتر کردن ماشینی که امور جاری شان را اداره می کرد ملامت می کرد! شوهرش می گفت: «از من می پرسد این تلاشهای علمی و فرهنگی تو می تواند مُبل و پرده ی ما را تغییر دهد؟!» ... پس چه سود! ... حاشیه های فانی متن زندگی ما شده و متن ها حاشیه های زندگی ما! از فخر فروشیِ غیرِ کلامی (!!) به ماشینی که پدری برای دخترش خریده تا چند متر زمین در کرانه ی فلان رود که نشانه ی برتری کسانی بر کسانی دیگر حساب می شود تا خرج های آنچنانی برای کفش و آنچه زیر پاست! ... متن زندگی ما چیست؟! ...