تاریخ اسلام - سال 12 
ویرایش اول

سخنرانی های آقای دکتر سیدحسن افتخارزاده
حدود زمان صرف شده جهت شنیدن این فایل ها، 75 ساعت برای 48 سخنرانی؛ برخی فایل ها را دو نوبت شنیدم.
فروردین 1390

تا جایی که می دانم و در خودِ فال ها هم اشاراتی شده است، این مجموعه سخنرانی ها (تاریخ اسلام) هر ساله از بعد از روز عاشورا آغاز شده و تا پایان ماه صفر ادامه دارد.
ظاهراً هر چند روز در خانه یا حسینیه ای با میزبانیِ داوطلبان برقرار می شود. بعد از نماز صبح زیارت عاشورا می خوانند و بعد از بحث تاریخی و ذکر مصیبتِ مداح، سفره ی صبحانه هم پهن می شود. افرادِ با همتی هم سالهاست در همه ی جلساتِ تاریخ اسلام شرکت نموده و مطالب را ضبط می کنند که عمدتاً هم با کیفیت خوبی است و آن چه از این فایل ها استفاده می شود ثمره ی زحمات ایشان است.

این مجموعه اولین مجموعه از بحث های تاریخ اسلامِ آقای افتخارزاده بود که شنیدم و از آن جا که توضیحاتشان بر مبنای گزارشات تاریخی در کتاب بحارالانوار و برخی کتاب های دیگر بود علاقه مند شدم تا از فایل های صوتی سال های دیگر هم استفاده کنم که توفیق نیز تا حدی همراه شد.

در این مجموعه شرح مبسوطی در باره ی سال های پایانی حکومت خلیفه ی غاصبِ سوم و آغاز خلافت ظاهری امیر عالم، امیرالمؤمنین علی علیه السلام است، به جزئیاتِ تاریخیِ قتل عثمان، ریشه های این اتفاق و مظلومیت امیرالمؤمنین علیه السلام در آن دوره اشاره می شود. گرچه گوینده ی محترم سعی دارد که با احترام به مقدسات پیروان سقیفه، گزارشی واقعی از تاریخ را بیان دارد اما خود این شرحِ تاریخی، ظلم ظالمان و غربت اهل بیت پیامبر را آشکار می نماید!
شرح فضائل امیرالمؤمنین علیه السلام با این مقدمه که برای تحلیل تاریخ باید مختصات افراد مورد بحث را نیز بشناسیم، بخش قابل توجهی از این مجموعه را معطوف به توضیحاتی پیرامون القابِ بیان شده (در روایات) برای حضرت می کند.
 
تنها نکته ای که در این مجموعه به نظرم قابل تذکر آمد توضیحی در باره ی زیارت عاشورای بدون صد لعن و صد سلام بود که آقای افتخارزاده در یکی از جلسات، واکنشی به آن نشان می دهند! به نظرم تشویق به خواندن زیارت عاشورا با همه ی آداب آن مطلوب است ولی اکتفا به مختصر خواندن این زیارت شریف هم (با توجه به روایت منقول از امام هادی علیه السلام) بدون اشکال است، آنچنان که آیت‌الله سیّد علی موحّد ابطحی در پاورقی کتاب «شفاء الصّدور فی شرح زیارت العاشور» نوشته‌اند که آیت الله حاج میرزا ابوالفضل طهرانی (متوفی،۱۳۱۶) روایت شریفی را در شیوه خواندن زیارت عاشورا نقل می‌نمایند:

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْهادی علیهِ السِّلامُ اَنَّهُ قالَ: مَنْ قَرَءَ لَعْنَ زِیارَهِ الْعاشُوراء الْمَشهُورَهِ مَرَّهً واحِدَهً ثُمَّ قالَ:
«اللّهُمَّ الْعَنْهُمْ جَمیعاً تِسْعاً وَ تِسْعینَ مَرَّهً» کان کَمَنْ قَرَئَهُ مِأهَ مَرَّهً؛
وَ مَنْ قَرَءَ سَلامَها مَرَّهً واحِدَهً ثُمَّ قالَ: «السَّلامُ عَلَی الْحُسَیْنِ، وَ عَلَی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ، وَ عَلَی اَوْلادِ الْحُسَیْنِ، و عَلَی اَصْحابِ الْحُسَیْنِ تِسْعاً وَ تِسْعینَ مَرَّهً» کانَ کَمَنْ قَرَئَهُ مُأهً تامَّهً مِنْ اَوَّلِهِما اِلَی آخِرِهِما.۱
سپس آیه الله موحّد ابطحی در توضیح روایت چنین می‌فرمایند:
وَ قَدْ ذُکِرَ لِهذِهِ الرِّوایَهِ اِحْتِمالانِ:
۱ ـ اَنْ یَکوُنَ «تِسْعاً وَ تِسْعینَ مَرَّهً» بَیاناً لِعَدَد.
۲ ـ اَنْ یَکوُنَ تَتِمَّهً لِلَّعْنِ وَ السَّلامِ، وَ عَلَیْهِ یُقْرَءُ هکَذا: «اللّهُمَّ الـعَنْهُمْ جَمیعاً تِسْعاً وَ تِسعینَ مَرَّهً» وَ فِی الَّسلامِ یَقوُلُ: «السَّلامُ عَلَی الْحُسَیْنِ وَ عَلَی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ وَ عَلَی اَوْلادِ الْحُسَیْنِ وَ عَلَی اَصْحابِ الْحُسَیْنِ تِسْعاً وَ تِسْعینَ مَرَّهً» وَ یَکُونُ نَظیرَ التَّهلیلاتِ الْوارِدَهِ فی اَیّامِ ذِی الحَجَّهِ: «لا اِلهَ اِلاّ الله عَدَدَ اللّیالی وَ الدُّهُور»، وَ اللهُ الْعالِمُ.

بنابر این به نظر می رسد زیارت عاشورا را می‌توان به سه شیوه قرائت کرد:
۱ ـ بعد از قرائت زیارت، وقتی به عبارت لعن و سلام رسیدیم، هر یک از آن عبارات را به‌طور کامل ۱۰۰ بار تکرار کنیم. این شیوه، ‌‌‌ همان شیوه ی مشهور و کامل است.
۲ ـ بعد از زیارت، وقتی به عبارت لعن و سلام رسیدیم، بعد از خواندن عبارت: «اللّهُمَّ الْعَنْ اَوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ آخِرَ تابِعٍ عَلَی ذلِکِ، اللّهُمَّ الْعَنْ الْعِصابَهَ الَّتی جاهَدَتِ الْحُسَیْنَ وَ شایَعَتْ و بایَعَتْ و تابَعَتْ عَلَی قَتْلِهِ، اللّهُمَّ الْعَنْهُمْ جَمیعاً»، ۹۹ بار دیگر می‌گوییم: «اللّهُمَّ الْعَنْهُمْ جَمیعاً»
و بعد از خواندن عبارت: «السَّلامُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِاللهِ وَ عَلَی الْاَرْواحِ الَّتِی حَلَّتْ بِفِنائِکَ، عَلَیْکَ مِنّی سَلامُ اللهِ اَبَداً مابَقیتُ وَ بَقِیَ اللَّیْلُ وَالنَّهارُ، وَلاجَعَلَهُ اللهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنیّ لِزِیارَتِکُمْ، السَّلامُ عَلَی اﻟْحُسَیْنِ وَ عَلَی عَلِیِّ بْنِ اﻟْحُسَیْنِ وَ عَلَی اَوْلادِ اﻟْحُسَیْنِ وَ عَلَی اَصْحابِ الْحُسَیْنِ»، ۹۹ بار دیگر می‌گوییم: «السَّلامُ عَلَی اﻟْحُسَیْنِ وَ عَلَی عَلِیِّ بْنِ اﻟْحُسَیْنِ وَ عَلَی اَوْلادِ اﻟْحُسَیْنِ وَ عَلَی اَصْحابِ الْحُسَیْنِ»
۳ ـ بعد از قرائت زیارت، وقتی به عبارت لعن و سلام رسیدیم، چنین می‌گوییم:
«اللّهُمَّ الْعَنْ اَوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ آخِرَ تابِعٍ عَلَی ذلِکِ، اللّهُمَّ الْعَنْ الْعِصابَهَ الَّتی جاهَدَتِ الْحُسَیْنَ وَ شایَعَتْ و بایَعَتْ و تابَعَتْ عَلَی قَتْلِهِ، اللّهُمَّ الْعَنْهُمْ جَمیعاً؛ اللّهُمَّ الْعَنْهُمْ جَمیعاً تِسْعاً وَ تِسْعینَ مَرَّهً»
«السَّلامُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِاللهِ وَ عَلَی الْاَرْواحِ الَّتِی حَلَّتْ بِفِنائِکَ، عَلَیْکَ مِنّی سَلامُ اللهِ اَبَداً مابَقیتُ وَ بَقِیَ اللَّیْلُ وَالنَّهارُ، وَلاجَعَلَهُ اللهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنیّ لِزِیارَتِکُمْ، السَّلامُ عَلَی اﻟْحُسَیْنِ وَ عَلَی عَلِیِّ بْنِ اﻟْحُسَیْنِ وَ عَلَی اَوْلادِ اﻟْحُسَیْنِ وَ عَلَی اَصْحابِ الْحُسَیْنِ؛ السَّلامُ عَلَی اﻟْحُسَیْنِ وَ عَلَی عَلِیِّ بْنِ اﻟْحُسَیْنِ وَ عَلَی اَوْلادِ اﻟْحُسَیْنِ وَ عَلَی اَصْحابِ الْحُسَیْنِ تِسْعاً وَ تِسْعینَ مَرَّهً»