داروینیسم در ترازو شنبه – 8 دی 1397 – 21 ربیع الثانی1440 – 29 دسامبر 2018 • امروز فایل صوتی «داروینیسم در ترازو» سخنرانی آقای عبدالکریم سروش، که حدود 2 ساعت بود شنیدم. • در این بحث فلسفی که همراه با سوالاتی از تئوری داروین و طعنه هایی ظریف بر موافقان و مخالفان این تئوری است در نهایت شنونده و مخاطب بحث به مطالبی اینچنین می رسد: • 1) اگر تا پیش از این می گفتیم خالق این طبیعتِ بی شعور کیست، با تئوری های فلسفیِ جدید باید پرسید که «خالق این طبیعت با شعور کیست؟» پدید آمدن طبیعت بی شعور به اندازه ی کافی نا معتبر بود! حالا که شعور طبیعت اثبات می شود چه پاسخی وجود دارد؟ • 2) این توانِ کشف حقیقت که به ما داده شده، تواناییِ فوق العاده ای است که از هیچ کجای طبیعت قابل استخراج نیست! • 3) به عقب بردن زمان آغاز جهان چیزی را حل نمی کند و همچنان این سوال مطرح می شود که «چرا؟»، و به قول فلاسفه «چرا به جای آن که جهانی نباشد، جهانی هست؟!» • 4) در این بحث از دیدگاههای آقای نیگل استفاده ی جدی شده است و در واقع بحث برگرفته از نظریات ایشان مطرح می شود. تامس نِیگل (Thomas Nagel) زاده ۱۹۳۷، فیلسوف آمریکایی که در حال حاضر استاد فلسفه و حقوق در دانشگاه نیویورک است. او در زمینه ی فلسفه ی ذهن، فلسفه ی سیاسی، فلسفه ی اخلاق و معرفت‌شناسی پژوهش می‌کند. شهرت او بیشتر به خاطر نقد تبیین‌های تقلیل گرایانه از ذهن، به ویژه در مقاله ی «خفاش بودن چه کیفیتی دارد» و دستاوردهایش در زمینه اخلاقِ وظیفه گرا است. او در فلسفه اخلاق از امکان دیگرگزینی دفاع می‌کند. • 5) برخی دیدگاه های دین شناسانه ی سروش نیز خودش را در زوایای مختلف این بحث نشان می دهد! مثل تحلیلی که از یقین ارائه می دهد، در حالی که مطلبی مهم به نام «وجدان» مغفول واقع می شود!