مروری بر برخی عبارات زیارت عاشورا

یکشنبه – 16 دی 1403 – 4 رجب 1446 – 5 ژانویه 2025 

• امروز صبح، شنیدن مجموعه ای صوتی تحت عنوان «مروری بر برخی عبارات زیارت عاشورا» که سخنرانی های آقای دکتر عبدالحسین طالعی در محرم 1403 (1446 ه.ق) در شهر دزفول، به پایان رساندم.
• ظاهرا دو منبر داشته اند، یکی در ارتباط با دعای معرفت امام عصر علیه السلام و یکی در شرح برخی قسمت های زیارت شریف عاشورا که با هم ممزوج شده و 10 جلسه ی صوتی شده که به دست من رسیده است. دو جلسه اش در بحث معرفت بود و دیگر جلسات در ارتباط با زیارت عاشورا که همه را در همین بخش آورده ام.
• نکته‌های جلسه 1:
• کوزه ی دربسته در اعماق دریا هم تهی ست.
• با تکرار برخی نعمت‌ها و توفیقات و سرمایه‌ها نباید فکر کنیم این‌ها ارزش ندارد. رمضان یک سود صد میلیاردی است. آیا وقتی تکرار می‌شود یعنی بی‌ارزش است؟!
• تمیز کردن شیشه ی درون با دستمال کثیف ممکن است؟!  تربیت نفس با اشعار مولوی و سعدی ما را به رستگاری می‌رساند؟! اشعاری که با همه ی زیبایی و ظرافت خلاف حرف قرآن و اهل بیت را القاء می‌کند!
• مُلِئَت بُطونُكُم مِن الحَرامِ، فقط غذای مادی است؟!
• در خطبه ی اشباح امیرالمومنین علیه السلام راسخین در علم را خلاف ما معنی می‌کنند. می‌فرمایند:  کسانی که به پشت پرده‌هایی که خدا افکنده کار ندارند، راسخان در علم هستند.
• آقا یا صاحب الزمان؛ به قدر مشت خودتان به ما عنایت کنید نه به اندازه ی مشت کوچک و ناچیز ما.
• خدا سبب ساز است! گاهی فردی با یک آیه تکان می خورد گاهی با قرائت همه ی قرآن تکان نمی خورد! حتی قرآن را از خود حجت خدا می شنود ولی تکان نمی خورد.
• نکته‌های جلسه 2:
• روایات مربوط به شیطان برای عموم مناسب نیست و ناامید کننده است.
• جلد ۶۰ بحارالانوار حدود ۲۰۰ روایت درباره‌ی شیطان دارد. همه‌ی حرف‌های مربوط به شیطان را هم در روایاتی که به ما رسیده نفرموده‌اند.
• آسیب یک عالم سوء بدتر از قاتلان حضرت سیدالشهدا علیه السلام است!
• خدا خیلی راه بلد است برای دستگیری از ما و هدایت ما.
• حدیث امام حسن عسکری علیه السلام که می‌فرمایند: یُوَفّقه اللّه ... که بپذیرد این ارشادات هادی را، فَیَجمع اللّه به خیرالدّنیا وَ الاخرة  ...
ت کتاب‌های چندین جلدی دردی از ما دوا نمی‌کند. « بِئْر مُعَطَّلَة » مرتب می‌جوشد اما کسی سراغ آن نمی‌رود. ما حالت استغنا پیدا کرده‌ایم. فکر کرده ایم با داشتن این کتاب‌ها و کلاس‌ها از امام زمان بی‌نیاز هستیم.
• نکته‌های جلسه 3:
• میرزا ابوالفضل تهرانی از نوابغ شیعه است. در ۳۷ سالگی کتاب «شفاء الصدور» را نوشته است و در ۴۳ سالگی از دنیا رفته است؛ ایشان از شاگردان مرحوم میرزا سیدحسن شیرازی بودند.
• نکته‌های جلسه 4:
• ابتدا فهرستی از محتوای کتاب «شفاء الصدور» بیان شد و بعد توضیحی راجع به عبارت «یابن رسول الله» در زیارت شریف عاشورا.
• حَسبُنا از بهر رد گم کردن حضار بود / حَسبُنا بوبکر بود مقصود بعد از .....؟
• اکثر عزاداری‌های شیرازی‌ها بعد از وصال شیرازی با استفاده از اشعار اوست. این دوبیتی از اوست:
• از تاب رفت و طشت طلب کرد و ناله کرد / و آن طشت را ز خون جگر باغ لاله کرد
• خونی که خورده در همه عمر از گلو  بریخت / خود را تهی زخون دل چند ساله کرد
• نکته‌های جلسه 5:
• بیان ادامه ی توضیحات راجع به دعای سلامتی امام عصر علیه السلام.
• یکی از آداب دعا آن است که فرد برای همگان دعا کند.
ن همیشه حتی وقتی تنهایید باید بگویید: اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ. همیشه برای همه از خدای متعال هدایت در صراط مستقیم را طلب می‌کنیم.
• صدقه دادن از آداب دعاست.
• ملا فتحعلی سلطان آبادی استاد محدّث نوری هر شب برای شیعیانی که آن شب، شب اول قبرشان است نماز لیلة الدفن می‌خوانده است.
• در اهمیت صدقه در مفاتیح نوشته که اگر نمی‌توانید صدقه دهید برای میّت، برایش نماز لیلةالدفن بخوانید.
• نکته‌های جلسه 6:
• داستان کریم خان زند و اکرامش به کسانی که حتی در آن کارگاه، کاری نکرده بودند!
• بحث واقفیه و شجاعت جناب یونس بن عبدالرحمن در پایداری در راه خیر و عدم روی آوردن به دنیا.
• حدیث جناب یونس بن عبدالرحمن: عدم دفاع از حق توسط عالمان ، نور ایمان را از اینان دور می کند.
• نکته‌های جلسه 7:
• بحثی راجع به عبارت «یا بن سیدالوصیین».
• نکته‌های جلسه 8:
• ادامه ی توضیح «یا بن سیدالوصییین».
• بعضی امامت امیرالمؤمنین علیه السلام را خلافت معنا می کنند؛ مثل بوعلی سینا. بعد هم می گوید: علی اعلم الناس بود و عمر اعقل الناس؛ چون تدبیر حکومت داری می دانست! ...  شاگرد ابن عربی هم می گوید اصلا حکومت شأن علی بن ابی طالب نبود؛ حکومت مال ابوبکر و عمر بود!
• نکته‌های جلسه 9:
• تذکری نسبت به علت کم بودن فرمایشات اهل بیت علیهم السلام در زمان امامت امام قبل خود.
• بیان رواتی از دوران نوجوانی امام حسین علیه السلام و احتجاج بر متخلف ثانی لعنۀ الله علیه؛ اگر کسی را مردم به خلافت تعیین کردند، او خلیفه ی مردم است نه خلیفه ی خدا.
• نکته های جلسه ی 10:
• بیان توضیحی پیرامون این روایت: الإمامُ الباقرُ عليه السلام ـ في حديثِ زِيارَةِ الحُسَينِ عليه السلام يَومَ عاشوراءَ مِن بُعدٍ ... : ثُمَّ ليَندُبِ الحسينَ عليه السلام و يَبكيهِ ، و يأمُرُ مَن في دارِهِ مِمَّن لا يَتَّقيهِ بِالبُكاءِ عَلَيهِ ... و لِيُعَزِّ بَعضُهُم بَعضا بِمُصابِهِم بِالحُسَينِ عليه السلام ... قُلتُ : فكَيفَ يُعَزّي بَعضُنا بَعضا ؟ قالَ : تَقولونَ : أعظَمَ اللّه ُ اُجورَنا بِمُصابِنا بِالحُسَينِ ، و جَعَلَنا و إيّاكُم مِنَ الطّالِبينَ بِثارِه مَعَ وَلِيِّهِ الإمامِ المَهدِيِّ مِن آلِ مُحَمَّدٍ عليهم السلام . امام باقر عليه السلام ـ در حديث زيارت حسين عليه السلام در روز عاشورا از مسافت دور ـ فرمودند : سپس، براى حسين عليه السلام گريه و زارى كند و به كسانى كه در خانه اش هستند و از آن ها تقيه نمى كند دستور دهد كه براى او بگريند ... و در سوگ حسين عليه السلام به يكديگر تسليت گويند ... عرض كردم: چگونه به همديگر تسليت بگوييم؟ حضرت فرمودند: بگوييد: خداوند اجر ما را به سبب مصيبتى كه از حسين به ما رسيده بزرگ گرداند و ما و شما را از كسانى قرار دهد كه در كنار ولىّ دم او، امام مهدى از خاندان محمد عليهم السلام، به خونخواهى او بر مى خيزند. [مصباح المتهجّد : 772]
• ثارالله یعنی کسی که خدا خونخواهی او می کند؛ همانند تعبیر «یا قتیل الله» است؛ یعنی آن کشته ای که خدا خونخواه اوست. به نقل از شفاء الصدور.
• عبارتی مهم از دعای سرداب حضرت: وَ أَنَّكَ حَيٌّ لاَ تَمُوتُ حَتَّى تُبْطِلَ اَلْجِبْتَ وَ اَلطَّاغُوتَ.
• معرفی کتاب «مسائل العشر» آثر الله جعفر سبحانی.